ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μια ρεβυθιά στο Ηράκλειο - Λέιντεν - Λισσαβώνα - Αθήνα - πάλι Ηράκλειο - Γιάννενα


6/2/08

Ο Πορτοκαλής Ήλιος


"...διάβασε τους στίχους του ποιητή, ο οποίος, για να περιγράψει τις μέρες των ανθρώπων που δεν ήξεραν ακόμα την έννοια του χρόνου και ζούσαν τη μακρινή και ευτυχισμένη εκείνη εποχή, μιλούσε για τον πορτοκαλή ήλιο που έμενε εντελώς ασάλευτος, απογεύματα στον ορίζοντα, και για κάποιες γαλέρες, σε μια θάλασσα γυάλινη και σταχτιά, με τα πανιά φουσκωμένα από έναν αέρα που δε φυσούσε, και που δεν άλλαζαν καθόλου θέση αν και ταξίδευαν..."

ΟΡΧΑΝ ΠΑΜΟΥΚ - "Το Μαύρο Βιβλίο"

Μια από τις πρώτες αναμνήσεις που έχω από την παιδική μου ηλικία είναι τα θαλασσινά ταξίδια. Ίσως επειδή γενικά έχω μνήμη ελέφαντα όπως μου προσάπτουν οι φίλοι μου, αλλά τελικά μάλλον επειδή την εποχή εκείνη το ταξίδι με πλοίο αντιπροσώπευε μια ριζική ανατροπή της καθημερινότητάς μας. Αφενός κρατούσε από δεκατέσσερις μέχρι και εικοσιτέσσερις ώρες, αφετέρου δεν τελείωνε με το που έβγαινες από το πλοίο (ή σε έβγαζαν, αφού η έξοδος γινόταν με βάρκες) αλλά συνεχιζόταν ανέβα τον Αθέρα - βγες από την άλλη - κατέβα τον Αθέρα (για τους λιγότερο σχετικούς "Αθέρας" είναι το βουνό της Ικαρίας) μέχρι να φτάσεις.

Η παρουσία των μεγάλων αδελφιών με βοηθούσε να λύνω διάφορες απορίες στη διαδρομή (καθώς η μάνα μου ήταν συνήθως σε μαύρο χάλι εντός της θαλάσσης και ξανάνιωνε μόλις πάταγε χώμα), όπως το γιατί υπάρχουν τόσα πλοία και πώς τα ξεχωρίζουμε και πώς είναι τα ονόματά τους. Τα πλοία που παίρναμε είχαν ονόματα όπως ΜΑΡΙΛΕΝΑ ή ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑ και αργότερα, όταν πια είχε μισοφτιαχτεί το λιμάνι και με καλό καιρό κάπως μπορούσαν να δέσουν, ΜΙΑΟΥΛΗΣ και ΚΑΝΑΡΗΣ και ΕΛΛΗ. Κάμποσα χρόνια μετά, γυμνάσιο ή λύκειο θα πήγαινα, κουβεντιάζοντας με διάφορους φίλους που είχαν αντίστοιχη ταξιδιωτική εμπειρία, μου ήρθε και ξεφούρνισα κι ένα ακόμα όνομα: ΠΟΡΤΟΚΑΛΗΣ ΗΛΙΟΣ.

Κανένας από τους Ικάριους φίλους δεν θυμόταν πλοίο με αυτό το όνομα, και απόρησαν πού το βρήκα. Τους περιέγραψα πως είχε μια πορτοκαλιά λωρίδα λίγο κάτω από την κουπαστή - δε συγκινήθηκε κανείς από τη λεπτομέρεια. Με συνοπτικές διαδικασίες μου είπαν ότι το είδα στον ύπνο μου, μαζί με την πορτοκαλιά λωρίδα. Επειδή όμως έχω τεράστια εμπιστοσύνη στη μνήμη μου (κακώς, εν τέλει) επέμεινα μέχρι πλήρους γελοιοποιήσεως. Και επειδή είναι βαρύ να σε παίρνουνε στο ψιλό στην εφηβεία σου (ειδικά παρουσία κοριτσιών) μου έμεινε κρυφή πληγή.

Η πληγή άνοιξε κάποια χρόνια μετά, το 1987 ήταν, όταν πήγα να επισκεφτώ το φίλο μου το Χρήστο που σπούδαζε στο Ηράκλειο, στο πρώτο ανυποψίαστο ταξίδι στην πόλη που ζω σήμερα. Γυρίζοντας ένα απόγευμα στα στενά ανάμεσα στην Πλατεία Ελευθερίας και το Λιμάνι, είδα από ένα άνοιγμα (η πόλη δεν βλέπει στη θάλασσα, έχει γυρισμένη την πλάτη) ένα μικρό καραβάκι να μπαίνει σφυρίζοντας στο λιμάνι. Ρώτησα το Χρήστο που ήταν του λιμανιού άνθρωπος (έκανε μαθήματα ιστιοπλοΐας) τι πλοίο ήταν αυτό. Δε γύρισε να κοιτάξει - "είναι ο Πορτοκαλής Ήλιος, έρχεται από Σαντορίνη".

Δεν το ονειρεύτηκα - υπήρχε. Βέβαια, οι φίλοι μου πρέπει να είχαν εν μέρει δίκιο - ο "Πορτοκαλής Ήλιος" ΔΕΝ πήγαινε ποτέ Ικαρία. Γυρνώντας στην Αθήνα πίεσα τους δικούς μου σε βαθμό κακουργήματος να μου πουν αν είχαμε πάει οικογενειακώς με πλοίο κάπου αλλού στις αρχές της δεκαετίας του '70. Ο αδελφός μου δε θυμόταν τίποτα ως συνήθως, η μεγάλη αδελφή κάτι ψιλοθυμήθηκε και προσφύγαμε στη μαμά η οποία με κόπους και με βάσανα ομολόγησε ότι είχαμε πάει στην Αίγινα "αλλά αποκλείεται να το θυμάσαι, εσύ ήσουν βρέφος".

Όσο περνάνε τα χρόνια, είναι όμορφο να μαθαίνεις νέα από παλιούς φίλους που νόμιζες ότι ξεχάστηκαν για πάντα. Ένα καλοκαίρι κατά τα μέσα της δεκαετίας του '90 συνάντησα στην Ικαρία τον παλιό μου φίλο τον Αντωνάκη, ο οποίος μέσα σε όλες του τις δραστηριότητες είχε συμπεριλάβει και μια τρέλα με την ιστορία του κάθε πλοίου, τις μετασκευές και τις μετονομασίες του. Τον ρώτησα για το ΙΚΑΡΟΣ και το ΣΑΜΑΙΝΑ, το ΑΙΓΑΙΟΝ, το ΕΛΛΗ, το ΜΙΑΟΥΛΗΣ και το ΜΑΡΙΛΕΝΑ (το ήξερε!). Στο τέλος τον ρώτησα και για το "Πορτοκαλής Ήλιος". Μου είπε ότι κυκλοφορούσε ακόμα στον Αργοσαρωνικό, με άλλο όνομα.

Αν υπήρχαν σαν τον Αντωνάκη άλλοι είκοσι θα έφτιαχναν σωματείο (ίσως και να έχουν φτιάξει). Αν υπήρχαν δέκα θα έφτιαχναν forum - το έχουν φτιάξει. Ψάχνοντας πριν λίγο (στην εποχή του διαδικτύου δεν είναι πολύ δύσκολο) τους βρήκα στο http://forum.naftilia.gr/ και από κει ξεσήκωσα το κειμενάκι και τις φωτογραφίες:



(από πάνω προς τα κάτω, Orange Sun, Πορτοκαλής Ήλιος, Γιώργης)

"Ενα καράβι, που έγραψε τη δική του λαμπρή ιστορία στον Αργοσαρωνικό και που συνεχίζει να ταξιδεύει ακόμα, σαν κρουαζιερόπλοιο, με το όνομα ΓΙΩΡΓΗΣ. Ναυπηγήθηκε το 1959 στο Αμβούργο, απο τα ναυπηγεία J.J. Sietas KG Schiffswerft GmbH & Co, με αριθμό κύτους 448, ως ORANGE SUN. Οι διαστάσεις του είναι 61,80 x 9,53 x 3,20 m, η ταχύτητά του 14 κόμβοι περίπου και είχε δυνατότητα μεταφοράς 600 επιβατών. Δρομολογήθηκε στη γραμμή Κοπεγχάγη Δανίας-Μάλμοε Σουηδίας, μέχρι το 1962, που επωλήθη στη Παναμαϊκή Mary Ann Gully & M. Berns. Στη συνέχεια και μέχρι το 1964, αγοράστηκε απο διάφορες άλλες Παναμαϊκές εταιρείες. Το 1967, ήρθε στον Πειραιά, αγορασμένο απο την Costas Spyrou Latsis Coast Lines of Greece, πήρε το όνομα ΠΟΡΤΟΚΑΛΗΣ ΗΛΙΟΣ και δρομολογήθηκε, σε γραμμές του Αργοσαρωνικού.Το 1972, χωρις να αλλάξει το όνομα που το έκανε πασίγνωστο, η καινούρια εταιρεία που το πήρε, η Aegean Shipping & Tourist Enterprises S.A με έδρα τον Πειραιά, το δρομολόγησε Ηράκλειο-Σαντορίνη. Το 1997, επωλήθη στην Υδραική Ναυτική Εταιρεία, η οποία το μετονόμασε σε ΓΙΩΡΓΗΣ και κάνει μέχρι σήμερα, μονοήμερες κρουαζιέρες, απο το Τροκαντερό στα νησιά του Σαρωνικού."

Ο "Γιώργης" πλέον, του χρόνου θα κλείσει τα πενήντα. Δεν είναι κι άσχημα να ξέρεις ότι κάποιος που σου ρίχνει κοντά δέκα χρόνια κάνει ακόμα ταξίδια. Σε προκαλεί να τον μιμηθείς, όπως και να το κάνουμε. Δεν ξέρω βέβαια αν τα δικά μας ταξίδια θα είναι όπως στο απόσπασμα του Παμούκ που ήταν η αφορμή για το κείμενο αυτό. Αλλά δεν έχει και τόση σημασία - άλλωστε, όπως έχουν καταλάβει ήδη οι αναγνώστες του ιστολογίου (και οι τρεις), το θέμα του είναι η μνήμη. Με άλλα λόγια, ο χρόνος που περνάει.

ΥΓ. 11/2/2008: Φίλος μεν Β., φιλτάτη δε η αλήθεια. Για την αποκατάσταση της αλήθειας, πρέπει να πω ότι μετά την ανάρτηση της παραπάνω ιστορίας στο ιστολόγιο, τα λοιπά μέλη της πατρικής οικογένειας, αφού επαίνεσαν τη λαμπρή μνήμη μου, σημείωσαν ότι είναι μάλλον αδύνατον να έχω αναμνήσεις από ένα γεγονός (το ταξίδι στην Αίγινα) που συνέβη περίπου ένα χρόνο πριν γεννηθώ... Ως εκ τούτου, πρέπει να παραδεχτώ ότι μάλλον δεν ταξίδεψα ποτέ με τον Πορτοκαλή Ήλιο, και οι Ικάριοι φίλοι μου μάλλον είχαν δίκιο όταν έλεγαν ότι το είδα στον ύπνο μου.

Δε βαριέσαι, άλλο ένα όνειρο που έγινε, κατά έναν τρόπο, πραγματικότητα. Να 'ταν κι άλλα...

ΥΓ. 13/3/2008 Μόλις διάβασα στο in.gr ότι το πλοίο "Γεωργής" (δηλαδή το μετασκευασμένο "Πορτοκαλής Ήλιος") χτύπησε σε ξέρα λίγο έξω από τον Πόρο. Ελπίζω να μην υπάρχουν τίποτα απώλειες, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του πλοίου... Όχι τίποτα άλλο, θα μας πούνε ότι το ματιάσαμε το καραβάκι... Κι άντε μετά να ξεμπλέκεις...


Την παραπλεύρως εμφανιζόμενη φωτογραφία από την επιχείρηση διάσωσης την αλίευσα στην Ελευθεροτυπία της Παρασκευής 14/3/08

9 σχόλια:

Giannis Kafatos είπε...

"Είν' αρρώστεια τα ταξίδια" δε λέει το τραγουδάκι? Το λέει! Κι είναι μια αρρώστεια από την οποία όποιος κολλήσει δε θέλει ποτέ του να γιάνει!
Μόλις τελείωσα την εκπομπή, 4 ώρες στο κοντρόλ! Χωρίς παράθυρα και να τώρα που το κείμενο σου μου έφτιαξε το κέφι και τη διάθεση!
καλά ταξίδια
(στην πρώτη ευκαιρία στείλε το μέιλ που λέγαμε για να μιλήσουμε κατ'ίδιαν)
και τα λέμε...
www.u-hoo.gr/gianniskafatos

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ κε Ροβυθέ!

Ένα σωρό σχόλια έχω με αφορμή το post σας, περιορίζομαι όμως στα εξής:
α) το κάνετε και ως επαγγελματική /ημιεπαγγελματική ασχολία να βρίσκεται παλιά χαμένα αντικείμενα και να ξεδιαλύνετε "αρχαίες" εμμονές; Έχω πάρα πολλές και αναζητώ βοήθεια!
β) πολύ όμορφο το post αλλά στο τέλος (μού) το χαλάσατε: Αλήθεια φεύγει ο χρόνος; Οι κάτοικοι του πλανήτη Τραλφαμάντορ πιστεύουν το αντίθετο...

Μετά τιμής
Idom

Υ/γ.: συγνώμη για τις ανορθογραφίες σε προηγούμενα (και επόμενα) σχόλια μου.
Ηλίθια δικαιολογία: έχω συνηθίσει να γράφω greeklish και δεν πάει το χέρι στα σωστά γράμματα στα ελληνικά.

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ κε Ροβυθέ!

Δεν θλεω να σας χαλάσω τον μύθο και σίγουρα ΟΧΙ να σας αμφισβητήσω αλλά:
Ο "Γιώργης" δεν μου ταιριάζει με τα δύο άλλα πλοία. Πέρα απο την εμφανέστατη διαφορά στο 3ο κατάστρωμα (μετρώντας από κάτω), η καρίνα στην πλώρη είναι διαφορετική! Ποίος ο λόγος να μετατρέψουν την πλώρη ενός πλοίου; Ακόμα και αν τεχνικά γίνεται, γιατι να μπουν σε τέτοια έξοδα οι νέοι ιδιοκτήτες;
Μήπως δεν είναι το ίδιο πλοίο;

Δοκίμασα το link που μας δώσατε (http://forum.naftilia.gr/) αλλά για την ώρα δεν ανοίγει ιστοσελίδα.

Όπως και να 'ναι, εσεις δικαιωμένος είστε ως προς την αναμνησή σας για τον Πορτοκαλή Ήλιο.

Σας φιλώ
Idom

Β. είπε...

Αγαπητέ Idom,

σύμφωνα με το thread http://forum.nautilia.gr/showthread.php?t=23753(που εμένα μου ανοίγει), έχει γίνει μετασκευή της πλώρης ώστε να γίνει "κρουαζιερόπλοιο", και μάλιστα υπάρχουν posts επί τούτου. Μπορείτε να απευθυνθείτε στους αποστολείς τους για λεπτομέρειες.

Ατυχώς πάντως, ΔΕΝ είμαι δικαιωμένος για την ανάμνηση. Νεώτερες οικογενειακές πληροφορίες επισημαίνουν ότι τα πράγματα δεν έγιναν όπως τα περιγράφω, και θα επανέλθω με υστερόγραφο σύντομα.

Υμέτερος

Β.

Ορειβατικός Πεζοπορικός Σύλλογος Ικαρίας είπε...

Θαυμάσιο blog. Όπως είδα, μοιραζόμαστε τουλάχιστον τις μισές επιρροές (βιβλία κ.ά) Ευχαριστούμε για την αναφορά στο
http://groups.yahoo.com/group/hikingIkaria
Χαιρετισμούς από την Ικαρία.
Αγγ.Κ.

Ορειβατικός Πεζοπορικός Σύλλογος Ικαρίας είπε...

Ξέχασα να σου πω πως επειδή είμαι κάπως μεγαλύτερος, τα ξέρω και έχω ταξιδέψει με τα αγαπημένα σου καράβια. Και βέβαια με τον 'Πορτοκαλί Ήλιο'...
Ελπίζω κάποτε θα ξαναβγούν τέτοια πλοία. Θα είναι μόνο για επιβάτες. Ίσως να έχουν και πανιά.

Τατιάνα Ραπακούλια είπε...

Μια πλαστή παιδική ανάμνηση αξίζει όσο χίλιες "αλήθειες". Είμαστε αυτά που θυμόμαστε, αυτά που κρατήσαμε μέσα μας και τους επιτρέψαμε να μας σχηματίσουν, να μας χρωματίσουν και να μας διαπλάσουν. Ο "Πορτοκαλής Ήλιος" υπήρξε, και ο μικρός B. ταξίδεψε πάνω του για Αίγινα, σε πείσμα της οικογένειας και όλων των στοιχείων που προσπαθούν να αποδείξουν το αντίθετο.

Λατρεύω τις μαγικές παιδικές αναμνήσεις, τις λευκές μαργαρίτες που θυμάμαι να υψώνονται πάνω από το κεφάλι μου στο μπλε φόντο ενός ολοκάθαρου ουρανού, και ας ήμουν πολύ μικρή για να τις θυμάμαι, και ας μου λέει η λογική ότι την έφτιαξα την ανάμνηση μετά, κοιτάζοντας τις παιδικές φωτογραφίες μου.

Καλό ταξίδι σας εύχομαι αγαπητέ, με το πορτοκαλί καράβι σας, προς εκείνο το λιμάνι όπου όλα τα όνειρα είναι πραγματικότητα.

Ανώνυμος είπε...

Γιώργος Μπ.

Η Ιστορία σου φίλε μου μου θυμίζει πάρα πολύ την δική μου Ιστορία.Φαίνεται πως ο Πορτοκαλής Ηλιος για ένα περίεργο λόγο έχει στοιχειώσει πολλά παιδικά όνειρα.Κατα αρχήν το οτι το 72 σταμάτησε να έκτελεί διαδρομές στον Αργοσαρωνικό δεν ξέρω κατα πόσο είναι αληθές διότι είμαι σχεδόν βέβαιος οτι αραιά και που εκτελούσε δρομολόγια τουλαχιστον έως το 76 αλλιώς είναι παράλογο να έχω αναμνήσεις απο το πλοίο σε ηλικία ενός χρονών( γεννηθείς το 71).Δηλαδή θυμάμαι την εσωτερική σκάλα που συνέδεε τα ΄πάνω με το κάτω σαλόνι, το ήχο των μηχανών του που "ενοχλούσε" τους μεγάλους και το χαρακτηριστικό σχήμα των παραθύρων του.
Το 92 και είμαι σίγουρος για αυτό εμφανίστηκε "ως φάντασμα" στον Πειραιά!!!...Εκτοτε δεν τον ξαναείδα ποτέ με αυτή του την μορφή.
Το απίστευτο είναι οτι οι γονείς μου στην δεκαετία του 60 είχαν ταξιδέψει άπειρες φορές με το πλοίο και είναι το μόνο για το οποίο δεν θυμούνται καμία λεπτομέρεια.Τους ρωτάω συχνά να μου πουν για το εσωτερικό του και δεν θυμούνται καμία λεπτομέρεια ενώ μου περιγράφουν ακριβώς όλα τα υπόλοιπα.
Κια όμως όχι μόνο υπήρξε αλλά ήταν και ένα απο τα ομορφότερα πλοία φίλε μου.
Στο μοναστηράκι στα μαγαζιά που πουλάνε μεταχειρισμένες ταινίες θα βρείς το "Καπετάν Φάντη Μπαστούνη" με τον Κωνσταντάρα και την Μάρω Κοντού.Στην ταινία εμφανίζεται Ο Πορτοκαλής Ηλιος καθώς μπαίνει στο λιμάνι του΄Πόρου.
Υπάρχει λοιπόν Φίλε μου...

Β. είπε...

Προς Γιώργο Μπ.:

...άσχημα τα πράγματα φίλε. Μόλις διάβασα στο in.gr ότι το "Γιωργής" (δηλαδή το μετασκευασμένο "Πορτοκαλής Ήλιος") χτύπησε σε ξέρα λίγο έξω από τον Πόρο...

Ελπίζω να τη γλυτώσει το καραβάκι...